Hangi sebze ülkemize ne zaman geldi?

sebzeler

Hangi sebze ülkemize ne zaman geldi?
Bugün sofralarımızın vazgeçilmezi olan sebzeler nereden geldi biliyor musunuz?

İşte bazılarına çok şaşıracağınız o bilgiler;

Domates
Domates, patlıcangiller ailesinden, anavatanı Güney ve Orta Amerika olan, meyvesi yenebilen otsu bitkidir.
ABD’de 1893 yılında mahkeme sebzelerle birlikte saklanıp yenildiğinden onu sebze diye sınıflandırıldı.
Bolivya ve Peru da yabani sarı renkli bir domates türü bulunmuş ve sonra Meksika’da yetiştirilip, Kristof Kolomb’un Amerika’yı keşfinden sonra Avrupa’ya gemilerle gönderildi.
Domates ülkemize 1800’lü yılların başında geldi.

Patates
Günümüzde çağdaş botanistler patatesin anavatanının Güney Amerika olduğu konusunda uzlaşmışlardır. Öyle ki patates And Dağları’nda yabani türler olarak belirmiş ve buradan Kolombiya ve Venezuela’ya oradan da Şili ve kuzey Arjantin’e gelmiştir.
En sonunda tüm türler Peru’da ekilmeye başlamıştır. Patates ekimine dair günümüzdeki tek kanıt yaklaşık 7.000 yıl önce Peru’da gerçekleşmiş olmasıdır.
Patatesi Avrupa’ya ilk kez İspanyalı bir fatih olan Pedro Cieza de León getirmiştir. İsmini Quechua dilinden alan patates, aynı yıllarda İspanya’da ekilmeye başlandı. Ülkemize gelişi 1800’lü yılların sonuna doğrudur.

Bunu da oku :  Domates yetiştiriciliğinde kültürel işlemler

Enginar
Ana Vatanı Habeşistan olduğu tahmin edilen bitki önce eski Mısırlılar sonra bütün Araplar arasında yayılmıştır. Türkiye’de Marmara ve Ege bölgesinde bahçelerde yetiştirilir. İlkbaharda çıkan yazın müjdecisi bir bitkidir. Mavi-mor renkli çiçekler açan, 50-150 cm boyunda çok senelik otsu bir bitkidir. Killi, kumlu ve rutubetli topraklarda yetiştirilir.

Lahana
Lahananın anavatanı olarak Kuzey Avrupa ülkeleri ve Baltık denizi kıyıları kabul edilmektedir. Lahana denize yakın, rutubetli olan tüm Avrupa kıyılarında geniş bir yayılma alanı bulmuştur. Fransa’nın Atlantik kıyıları, İrlanda ve İngiltere’nin güney kıyılarında yabani olarak yetişen lahana formları bulunmaktadır.

Biber
Biberin anavatanı Güney Amerika’dır. Dünya çapında çok sevilen biber ülkemize Osmanlı zamanında gelmiştir. Zamanla en çok yetiştirip tükettiğimiz sebzelerden biri haline gelmiştir. Taze ve toz halinde çok miktarda tüketilir. Biberin salça, sos ve yemeklik olarak kullanılan pek çok farklı çeşidi vardır. Biber Anadolu’ya 15 ve 16. yy.’da gelmiştir.

Ispanak
Ispanağın anavatanının güney Türkistan, Kafkasya, Nepal yani batı Asya olduğu kabul edilmiştir. 2000 m yükseklere kadar çıkabilen bir sebzedir. Koyu yeşil yaprakları vardır. Doğu Karadeniz bölgesinde çok sınırlı olmak üzere, bunun dışındaki bütün bölgelerimizde yetişebilen ve büyük miktarlarda üretilen bir sebzedir. Ispanak sıcak bölgelerimizde yaz sonlarında ve kışın, soğuk yörelerimizde ise kış ve ilkbahar döneminde üretilir. Kış mevsimi boyunca bütün bölgelerimizde tüketilen bir sebzedir.

Bunu da oku :  Patlıcan yetiştiriciliği

Patlıcan
Patlıcan, bilimsel adıyla Solanum melongena, Solanaceae familyasına ait olup, ılık iklimlerde tek yıllık, tropik iklimlerde ise küçük bir ağaç şeklinde büyüyen bir kültür bitkisidir. Patlıcanın ilk yetiştiriciliği M.Ö 5.yy’da Hindistan’da gerçekleştirilmiştir. Bu tarihten sonra Afrika’ya sonra Doğu Akdeniz’e ve Avrupa’ya getirilmiştir. Avrupa’ya getirilmesi 16. yy’da İspanyollar tarafından gerçekleştirilmiştir.

Pırasa
Pırasanın ilk olarak Akdeniz kıyısındaki çorak alanlarda ortaya çıkmış olması olasıdır. Günümüz pırasasıyla ilgili olan bu yabanî pırasa “opium” a benzeyen uyuşturucu bir madde olan “lactucarium” içermekteydi. Romalılar, uykuyu kolaylaştırması için pırasayı yemeklerin sonunda yiyerek, bitkinin bu özelliğinden faydalandılar. Mısırlılar da erken çağlarda pırasayı kullandılar. Oldukça fazla tür sayısı mevcut olmasına karşın, pırasanın gerçek kökenini belirtmek neredeyse imkânsızdır.

Karnıbahar
Vatanı Doğu Akdeniz bölgesi olan 2 yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları koyu yeşil, çiçekleri beyaz veya sarımtıraktır. Kış sebzelerindendir. Lahanaya benzer. Aslında, lahananın çiçek saplarının kısalıp etlenmesiyle lahanadan türemiştir. Yenen kısmı, henüz açmamış yoğun çiçek durumudur. Yurdumuzda; güzlük turfanda karnıbahar, kışlık karnıbahar ve mart karnıbaharı olmak üzere üç çeşidi vardır. (kaybak: acunn)

Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]
(Visited 13 times, 1 visits today)

Related posts

One Thought to “Hangi sebze ülkemize ne zaman geldi?”

  1. mehmet temiz

    ilçemiz için çok iyi bir tanıtım olmuş.

Leave a Comment