Hangi baklagil Türkiye’de hangi bölgede yetişir?

baklagiller

Hangi baklagil Türkiye’de hangi bölgede yetişir?
Hangi baklagil hangi bölgede yetişir? Tarım sektörü ile uğraşanlar bu soruların yanıtlarını arıyor. Peki nohut, mercimek, fasulye hangi bölgede yetişir? Bölge bölge yetişen tarım ürünleri neler?

Baklagiller (Fabaceae), Fabales takımından çoğunu otsu bitkilerin oluşturduğu çalı ve ağaç türlerini de içeren büyük bir familya.

400 cins ve 10.000 dolayında tür içerir. Fasulye, bakla, nohut, soya, mercimek, bezelye gibi insan gıdası olarak kullanılan türler bu familyadandır. Baklagiller otsu bir yapıya sahip olabildikleri gibi odunsu bir yapıya da sahip olabilirler. Yalancı akasya, yabani keçiboynuzu, akasya, gülibrişim gibi türler odunsu yapıya sahiptir.

Morfoloji
Yapraklar saplı, hemen hepsinde almaşık dizili; tüysü, elsi veya üç yapraklıdır. Çiçekler zigomorfik genellikle salkım durumlu, başakçık veya başlıdır. Periant (çiçek örtüsü) bir çanaktan oluşmuştur. Korallanın her biri 5 bölümlüdür. Familya üyelerinin hepsinde çiçekler 5 taç yapraklıdır. Taç yaprakların iki kenarında birer kanatçık bulunur. 10 Stamen (erkekorgan) ayrı ya da birleşik gruplar oluşturur. Pistil (dişi organ) basit, tek bir stigması (tepecik) vardır. Üst durumlu ovaryum bir gözlüdür. Meyve legümendir. Tohum sert kabuklu, genellikle böbrek şeklinde veya yuvarlak yapıya sahiptir.

Bunu da oku :  Ağaçların genel bakımı beslenmesi ve ilaçlanması

Kazık köklere sahiptirler. Ana kökün etrafında damarlanma gösteren ikinci kökler vardır. Rhizobium bakterileri tarafından havanın serbest azotunu bağlarlar.

Baklagiller Mimosoidea, Papilionoidea ve Caesalpiniodeae olmak üzere 3 alt familyaya ayrılır.

Fasulye, bakla, nohut, soya, mercimek, bezelye gibi ürünlerden oluşur. Daha çok kuru şeklide tüketilmekte olup Türkiye’nin iç ve dış ticaretinde pay sahibidirler. Türkiye 1980’li yıllardan itibaren baklagil üretiminde ivme kazanmıştır. Bu ivmenin nedenler arasında nadas alanlarının kısıtlanması ve kırsal kesim projelerinin desteklenmesi örnek verilebilir. 2005 yılı istatistiklerine göre Türkiye’de bulunan 28.6 milyon hektarlık tarım arazisinin 18.7 milyonluk hektarında tarla ürünleri yetiştirilmektedir. 18.7 milyonluk alanın % 6.2’sinde yemeklik baklagiller yetiştirilmektedir. Bakliyat üretiminde nohut ilk sırada yer almaktadır, ardından da sırasıyla mercimek, fasulye, börülce ve bezelye gelmektedirler.

Mercimek
Mercimek yetişme döneminde yağış, olgunlaşma döneminde ise sıcak ve kuru bir hava ister. Türkiye’de kırmızı mercimek en fazla Güneydoğu Anadolu’da, yeşil mercimek ise İç Anadolu’da üretilmektedir. Mercimekler yüksek protein içerdiklerinden insan gıdası olarak oldukça fazla tüketilir. Harman edilen mercimekler selektörleme işlemiyle içindeki yabancı maddelerden arındırılır. Türkiye’de baklagiller arasından en fazla mercimek ve nohut üretilir.

Bunu da oku :  Doğal mantarın toplanması, korunması, dikkat edilmesi gerekenler

Nohut
Nohut yarı kurak iklim bölgelerinde yağmura bağlı olarak yetişir. Türkiye’de baklagiller arasında en fazla yetiştirilen üründür. Ani soğuklara ve sert kışlara karşı hassastır. Türkiye’de nohut ekimi en erken ilkbahar mevsiminde yapılır. Nohut üretimi en fazla İç Anadolu, İç Ege ve Güneydoğu’da yapılır, ayrıca ihracatta pay sahibidir.

Fasulye
Fasulye yükseltisi 1500 metreyi geçmeyen ve yaz aylarında sulanabilen bölgelerde yetiştirilir. Fasulye ılık iklim sebzesi olarak da bilinir. Yetiştirildiği bölgelerde sıcaklığın 2 veya 3 dereceye kadar düşmesi fasulyeye zarar verir. Türkiye’nin kıyı bölgelerinde sulanabilen alanlarda yetişirken, iç bölgelerde ise akarsu boylarında fasulye yetiştiriciliği yapılmaktadır. Fasulyeler de tıpkı mercimekler gibi protein bakımından zengindir ve insan gıdası olarak kullanılmaktadır.

Bezelye
Bezelye de tıpkı diğer baklagillerde olduğu gibi insan gıdası olarak kullanılır. Protein, karbonhidrat, A, B ve D vitaminlerince zengindir ve birçok çeşidi vardır. Ekim, kasım ve aralık aylarında Akdeniz, Ege ve Marmara bölgeleri gibi ılıman bölgelerde üretimi yapılmaktadır. Kışı sert geçen bölgelerde ise ekimi ve üretimi ilkbaharda yapılmaktadır

Click to rate this post!
[Total: 3 Average: 5]
(Visited 521 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment