Biber yetiştiriciliğinde kültürel işlemler

Biber yetiştiriciliği

Biber Yetiştiriciliğinde Kültürel İşlemler
Capsicum, ya da biber, patlıcangillerden (Solanaceae) bir cins. Bu cinsin türleri, binlerce yıldır yetiştirildikleri Amerika kıtasına özgüdür. Capsicum dünya çapında yetiştirilmekte ve birçok mutfakta kullanılmaktadır.

Biberin anavatanı Amerika kıtasıdır. Tarihte ilk biber yetiştiriciliğinin M.Ö. 7500 yıllarında yapıldığı ve Amerika’da ilk yetiştirilen bitki türleri arasında yer aldığı, biber kültürünün Amerika’dan Avrupa’ya buradan ise Çin ve Hindistan’a hızlı bir şekilde yayıldığı bildirilmektedir. Sivri biber, sulak yerde yetiştiği zaman tatlı olsa da genellikle acıdır. Taze iken yeşildir. Fazla olgunlaşırsa veya güneşte kurutulursa kızarır. Çarliston biber, sivri biberden daha kalın, daha etli ve genellikle tatlıdır. Domates biberi, domatese benzer, yayvan yapılıdır. Rengi kırmızıdır, acı değildir fakat farklı bölgelerde ona benzeyen acı kırmızı biber de vardır. Dolmalık biberin yeşil ve sarı cinsleri vardır. Dolmalık biber de fazla olgunlaşınca veya güneşte kurutulunca kızarır. Türkiye’de, Avrupa’da Paprika diye anılan cins biber ise taze iken bile kırmızıdır ve genellikle çok acıdır. Macarların ünlü (gulaş) ve benzeri yemeklerinde kullandıkları biber budur. Bütün biberler kurutulup kırmızı bir renk aldıktan sonra toz durumuna getirilir, buna “kırmızı biber” adı verilir ve “çok acı”, “acı”, “az acı” ve “tatlı” olarak ayrı ayrı satılır. Kırmızı renkli domates biberinden “biber salçası” yapılır. Biber salçası Anadolu’da çok kullanılmaktadır. Bazı bölgelerde güneşte kızarmış tatlı biberlerden de biber salçası yapılmaktadır.

Bunu da oku :  Kayseri cırgalan biberi

Fide Dikimi:
Tarlada fidelerin yerlerine dikilmesi için toprağın 20-30 cm derinlikte iyice işlenmesi ve ufalanması gerekmektedir. Sulama salma olarak yapılıyorsa suyun bitki kök boğazına değmesi istenmez. Kök boğazı hastalıkları meydana gelir. Suyun özellikle damlama sistemleriyle verilmesi arzu edilir. Biberlerde düz alana dikimden ziyade sırta dikim yapılmalıdır.

Bunun için tarla sürüldükten sonra tahta ve masuralar yapılır. Tahtalar 80-120 cm, masuralar 40-60 cm genişlikte olur. Tahtalara 2-4 sıra, masuralara ise tek veya çift sıra dikim yapılır. Fideler sıra arası 60-80 cm, sıra üzeri 30-50 cm olarak dikilir.

Sulama:
Sulamanın amacı, bitki gelişmesi için gerekli olan fakat doğal yollarla karşılanamayan suyu, en kolay ve randımanlı bir şekilde kök bölgesinde depolamaktır.

Toprak neminin tarla kapasitesi altına düşmesine fırsat vermeden sulama yapılmalıdır. Sulama salma su olarak verilecekse az az ve sık sulama, damlama sulama ile verilecekse ölçülü olarak, kimyasal gübrelerin eriyik halinde sistem içerisinde toprağa verilmesi sağlanmalıdır.

Biberin kök sistemi zayıf olduğundan, aşırı sulamalar besin maddelerinin yıkanmasına ve Phytophtoro Capsisi (kök boğazı yanıklığı) hastalığına neden olur. Yağmurlama sulama hem tozlanmayı olumsuz etkiler hem de hastalıklar açısından olumsuzdur. Karık sulama yapılacaksa karık boylarının kısa tutulması gerekmektedir. Damlama sulama yapılacaksa her iki sıra için bir lateral boru veya her sıra için bir lateral boru kafidir. Damlatıcılar kumlu topraklarda 40-50 cm, orta ağır topraklarda 75-90 cm.ye kadar aralıklarla olabilir.

Bunu da oku :  Açık tarlada biber yetiştiriciliği

Damlama sulama yapılmıyorsa, dikimden bir süre sonra çift sıra dikimde, dar olan sıra aralarına sulama arkları açılmalıdır. Karık usulü sulamada suyu masura sırtlarına, kök boğazına kadar yükseltmemek, suyu masuraların yarı yüksekliğine geldiğinde kesmek gerekmektedir.

Gübreleme:
Toprağa uygulanan belirli miktar azotun toprak yapısı, yetiştirme mevsimi, toprak sıcaklığı sulama şartlarına göre % 70-90`ı alınabilir. Fosforlu gübrelerde bu oran % 25-30, potasyumlu gübrelerde % 60-80`dir.

İyi bir gübreleme yapmak için toprak tahlili yapmak birinci önceliktir. Tahlil sonucuna göre bulunan değerler ve verilen çiftlik gübresindeki bitki emrine giren miktar toplanarak, toplam gübre ihtiyacından çıkarılmalı ve kalan kısım kimyevi gübrelerle karşılanmalıdır.

Fosforlu gübrenin tomurcuk ve meyve oluşumunda önemli fonksiyonu olduğu için çiçeklenmeye kadar olan dönemde verilmesi gerekir. Tomurcuklar yetersiz olduğunda veya yetersiz meyve oluştuğunda bitkilere fosfor takviyesi gerekir.

Azotlu ve potasyumlu gübreler çiçeklenme döneminden itibaren 3-4 taksitte verilmelidir. Damlama sulama ile gübrelemede üst gübre verilme zamanları;

? Dikimden Sonra (Köklenme) » Fosfor Ağırlıklı Gübreler
? Büyüme Dönemi » Eşit Ağırlıklı Gübreler
? Meyve Hasat Dönemi » Potasyum Ağırlıklı Gübreler
kullanılmalıdır.

Gübre suya bağımlı olarak verilmelidir. Az su az gübre, çok su çok gübre prensibine uyulmalıdır. Damlama sulama ile gübrelemede hasatta son 10 gün gübre verilmez, sadece su verilmesi gerekir.

Bunu da oku :  Pirinç çeşitleri

Biber saçak kök yapısı ve derinliği itibari ile gıdaları sömürme yönünden domates ve patlıcan kadar avantajlı değildir.

1 ton ürün beklentisi için topraktan sömürülen N,P,K miktarları ortalama olarak;
? Azot (N) 4 kg/saf madde
? Fosfor (P) 0,6 kg/saf madde
? Potasyum (K) 5 kg/saf maddedir.

Her bir ton ürün beklentisi için uygulanması gerekli olan yukarıdaki miktarların taban ve üst gübrelemedeki % payları değişebilir. Ayrıca dekara 3-5 ton çiftlik gübresi verilmelidir.

Biberde görülen hastalıklar:
Biber kök boğazı yanıklığı, mildiyö, Alternaria, Antraknoz, gövde yanıklığı, külleme, kurşuni küf, beyaz çürüklük, meyve çürüklüğü.

Biberde görülen zararlılar:
Nematod, bozkurt, danaburnu, tel kurdu, biber kurdu, biber gal sineği, yeşilkurt, yaprak bitleri, yaprak galeri sineği, kırmızı örümcek, yaprak piresi, sarı çay akarı, thrips, pamuk çizgili yaprak kurdu.

Hastalık ve zararlılarla mücadelede daha geniş bilgi için İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerine müracaat edilmesi gerekmektedir.
KAYNAKLAR:
– AYBAK.H.Ç.2002.Biber Yetiştiriciliği, Hasat Yayıncılık.
– ANONİM,2003.Biber Yetiştiriciliği, Cine Tarım Dergisi, Mayıs 2003.

Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]
(Visited 4 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment