Pestisit kullanımı

Dünya pestisit kullanımı

Pestisit kullanımı
Pestisit, zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlarını azaltmak için kullanılan madde ya da maddelerden oluşan karışımlardır. Pestisit, kimyasal bir madde, virüs ya da bakteri gibi biyolojik bir ajan, antimikrobik, dezenfektan ya da herhangi bir araç olabilir. Zararlı organizmalar, insanların besin kaynaklarına, mal varlıklarına zarar veren, hastalık yayan böcekler, bitki patojenleri, yabani otlar, yumuşakçalar, kuşlar, memeliler, balıklar, solucanlar ve mikroplar olabilir. Her ne kadar pestisitlerin kullanılmasının bazı yararları olsa da insanlar ve diğer hayvanlar için potansiyel toksisiteleri nedeniyle bazı sorunlar da yaratabilir.

Pestisit Çeşitleri
İnsektisit : Böcek, haşerelere karşı kullanılan ilaçlardır.
Fungusit : Funguslara (Mantar) karşı kullanılan ilaçlardır.
Herbisit : Yabancı otlara karşı kullanılan ilaçlardır.
Mollusit : Yumuşakçalara karşı kullanılan ilaçlardır.
Rodentisit : Kemirgenlere karşı kullanılan ilaçlardır.
Nematisit : Nematotlara karşı kullanılan ilaçlardır.
Akarisit : Akarlara karşı kullanılan ilaçlardır.

Bitki dokularında taşınmalarına göre pestisitler
1) Değme etkili pestisitler:
Kesinlikle bitki dokularına nüfus etmeyen (basınçla uygularken stomalardan bir miktar giriş olur, ancak önemli bir miktar değildir), sadece bitki yüzeyinde kalıp, hedef canlı tarafından alındığında ektinlik gösteren pestisitlerdir. Örneğin; bir böcek bitki dokusunu yediği zaman insektisiti de alır ve ölür. Yada bir patojen fungus sporu ilaçlı bitki yüzeyine temas ettiğinde fungisit sporu öldürür yada çimlenmesini engeller vb. Örneğin kükürt değme etkili bir fungisittir(insektisit ve akarisit özelliği de var). Bitkiye uygulandığı zaman yaprak yüzeyindeki külleme fungusunu ve sporlarını öldürür, aynı zamanda yeni gelen külleme sporlarının da çimlenmesini engeller. Ancak yaprakların her tarafı ilaçlanmalıdır. Bazı yerler gözden kaçarsa başarı şansı azalır.

Bunu da oku :  Zirai İlaçlama Droneları: Ziraat ve Teknolojinin Buluşma Noktası

2) Translaminar etkili pestisitler:
Bu pestisitler bitki dokularında hareket ederler ancak iletim dokularına ulaşmazlar. Sadece yaprak dokularında hareket ederler. Bitkinin yaprak üstüne uygulandıklarında yaprağın alt yüzeyine de ulaşır. Örneğin Trifloxystrobin adlı etkili madde translaminardır. Yani kavunda külleme için ilaçlama yaparken bazı yaprakların sadece üst kısmına ilaç değse alt yüzeyine de ulaşır.

3) Sistemik etkili pestisitler:
İletim dokuları vasıtasıyla bitkinin tüm organlarına kadar ulaşabilen pestisitlerdir. Yapraktan uygulanan pestisitin kalıntısına köklerde rastlanabilir. İlaçlamadan çok kısa bir süre sonra (genellikle 2 saat) bitki tarafından tamamen emilirler. Daha sonra yağmur yağsa bile pestisit etkinliğinden hiçbir şey kaybetmez. Örneğin Hexaconazole tam sistemik (yarı sistemikler de var) ve floem tarafından taşınan bir etkili maddedir. Uygulamadan kısa bir süre sonra bitki dokusuna nüfus eder ve en uzak dokulardaki fungusları bile öldürür. Aynı zamanda sporları öldürücü ve çimlenmelerini engelleyici özelliği de vardır.

Yada Acetamiprid, yaprak bitlerine karşı kullanılan sistemik bir insektisittir. Bitkiye sulama suyu ile verilse bile bitki tarafından alınıp en üst noktalara kadar taşınır. Sulama suyundaki insektisit uç sürgündeki yaprak bitini öldürür.

Bunu da oku :  Organik tarım

Sistemik pestisitler kullanım kolaylığı, çevreden etkilenmemeleri (yağmur gibi), etkinliklerinin yüksek oluşu vb nedenlerde avantajları fazla olan pestisitlerdir. Ancak bazı kötü tarafları da mevcuttur.

Sistemik fungisitlere karşı dayanıklılık değme etkililere göre daha fazla olmaktadır. Fungusların dayanıklılık geliştirdiği fungisitlerin hemen hemen hepsi sistemik olanlardandır.

En önemli zararı ise, insan sağlığını hiçe sayan, bilgisiz ve bilinçsiz üreticilerin elinde birer kimyasal silaha dönüşmeleridir. Uzun uzadıya yazmadan görmüş olduğum bir olayı yazayım, daha net anlatmış olurum.

Bir hıyar üreticisi ilaçlama yapıyor. Hangi pestisiti kullandığını sordum, Fosforin M dedi. Aman Allahım dedim, tabiki. Çünkü etkili maddesi Parathion methyl ve etki süresi sebzelerde 28 gün. Ve bu insektisit sistemik. Daha da vahim, LD 50 değeri çok düşük; 3 mg/kg. Ne anlama geliyor;

Hıyar Akdeniz Bölgesinde 2-3 güne bir hasat edilir. İnsektisitin etki süresi 28 gün. Yani adamın hasat ettiği hıyarların üçte ikisi zehirli olarak insanlara ulaşmış olur. Türketici ise güzelce yıkasa, hatta kabuğunu soysa yine zehir yemekten kurtulamıyor. Çünkü insektisit hıyarın tüm dokularında dolaşıyor.

İlaçlama yapmadan önce etiketi iyice okumalıyız. Son ilaçlama ile hasat arasındaki süre başlığı altında yazan gün kadar beklememiz gerekir. Ruhsatlama aşamasında Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele Araştırma Enstitülerinde toksikoloji testleri yapılır. Burada etki süreleri hesaplanır. Ve kanunen pestisitin etiketinde bu süre yazılmak zorundadır. Herbir pestisitin etki süresi farklı olabilir. Bazı pestisitler var ki sistemiktir ve etki süreleri 3 gündür (yani o kadar kısa). Bazıları var ki 90 gündür. Ben pestisit önerirken bunlara çok dikkat ederim. Pek çok meslektaşım da öyle yapıyordur. Ama bazıları para hırsı ile görmezlikten gelebiliyor.

Bunu da oku :  Bağ hastalık ve zararlıları

Tüketici olarak biz de etiketine bakalım, LD50 değeri kaç mg? Ekti süresi kaç gün? Sebzelerde kullanacaksak hasatını ona göre hesaplayalım.

O yüzden pestisit kullanırken uzmanına sormak lazım. Kendi kafamıza göre iş yaparsak vahim sonuçlar doğurabilir.

Ek:
LD: İngilizce Lethal Dose kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur. Yani öldürücü doz demektir.
LD 50 ise, bir organizma topluluğunun %50’sini öldüren minimum doz anlamına gelir.
LD 50 değeri kg vücüt ağırlığı başına mg olarak gösterilir.
LD 50 değeri 1 mg/kg olan bir kimyasaldan 60 mg (60 kilo olduğum varsayılırsa) aldığım zaman ölme ihtimalim %50 olur.
Yani pestisitlerin LD 50 değerleri ne kadar düşük ise o derecede zehirli oldukları anlamına gelir.
(Kaynak: agaclar.net – 2009)

Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]
(Visited 13 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment